Postulaty performatywne
Pobierz metody
Aby pobrać metody, kliknij tutaj.
Grupa docelowa
Liczba osób
Środowisko
Czas potrzebny
Materiały
•Papier i długopisy
• Postulaty polityczne z wcześniejszych warsztatów, rekwizyty, z którymi pracowaliście przy innych scenkach (np. koce, mikrofony itd.)
Cel/zamierzenie
Celem ćwiczenia jest przekształcenie postulatów politycznych w scenki, które można przedstawić w małych lub dużych grupach. Opracowaliśmy tę metodę, bo uczestnicy bardzo chcieli pracować z treściami aktywistycznymi w performansie dla europosłów. Stosując tę metodę, udało nam się wprowadzić podejście silnie intuicyjne i zmysłowe, przemawiające do emocji widza, nie tracąc przy tym nic z treści politycznych.
Cały wkład pochodził od grupy, więc ćwiczenie ma charakter partycypacyjny i wszystkie głosy zostają w nim wysłuchane. Ponadto można tu pomieszać grupowe struktury i dynamikę.
Instrukcje krok po kroku
Krok 1
Po ponownym przejrzeniu postulatów politycznych, np. „strategii ponownego zalesienia UE”, uczestnicy powinni poświęcić trochę czasu na zastanowienie się nad 1-3 postulatami, które najmocniej do nich przemawiają. Obejdźcie salę z tymi postulatami. Wypowiadajcie je głośno lub w myślach, szeptem itd., cały czas chodząc.
Krok 2
Aby przejść od myślenia do performance’u, zaczynamy rozgrzewkę głosu i ciała. Można wykorzystać tutaj proste ćwiczenia i ulubione ćwiczenia grupy. Skoncentrujcie się także na swojej pozycji i obecności w przestrzeni.
Krok 3
Następnie zacznijcie poruszać się w przestrzeni i przybierać pozycje: leżącą, siedzącą, stojącą – stanie daleko lub blisko siebie itd. Skoncentrujcie się na odległości i relacji z innymi w przestrzeni. Pozostańcie przez dłuższą chwilę w danej pozycji, następnie ją zmieńcie. Możecie zdecydować, jak często i jak szybko/wolno chcecie zmieniać pozycje. Kontynuujcie w milczeniu przez 10-15 minut, aż wszyscy spróbują różnych konstelacji i poczują wzajemne relacje ciał w przestrzeni.
Krok 4
Stańcie w kółku. Jedna osoba zaczyna: wchodzi do środka wygłaszając swój najważniejszy postulat polityczny i przybierając pozycję w przestrzeni (jak wcześniej). Kiedy zajmie pozycję, zostaje w niej, aż wszyscy wygłoszą swój postulat i znajdą swoją pozycję. Jeśli czyjś postulat lub pozycja do ciebie przemawia, możesz też wejść do środka koła, wypowiedzieć swój postulat i stanąć lub usiąść koło tej osoby, czy też zając inną pozycję obok niej. Kolejne osoby, jedna po drugiej wygłaszają swój postulat i odnoszą się do niego w przestrzeni. Rozejrzyj się: blisko kogo stoisz, a od kogo daleko? Które relacje/powiązania cię interesują? Zapamiętaj je. Kiedy już wszyscy wypowiedzą swój postulat, znów stańcie w kółku.
Krok 5
Powtórzcie krok 4 dwa lub trzy razy – może chcesz zmienić swój postulat lub pozycję; może zmieniają się relacje ze względu na kolejność.
Krok 6
Po trzeciej rundzie zobacz, koło kogo stoisz. W tej konstelacji zacznij mówić o swoich postulatach; może chcesz zaprosić innych, by do ciebie dołączyli. Znajdź swoją grupę, liczba uczestników może być rożna. Przez 30 minut pracujcie w tej grupie nad przekształceniem swoich postulatów w jedną scenkę. Najpierw zdecydujcie się na jedno hasło i nazwę grupy; wyjdźcie z założenia, że macie tą scenką przekonać publiczność do swoich postulatów. Zastanówcie się nad jej formą: może to być występ, show, scena tańca, scena z udziałem publiczności, reklama, wykład itd. Opierajcie się na całej zdobytej wcześniej wiedzy i materiałach na temat sztuki performatywnej. Facylitatorzy artystyczni pomagają poszczególnym grupom, jeśli taka pomoc jest potrzebna. Przykład z naszego procesu: postulaty dotyczące ponownego zalesienia różnych terenów lub zazielenienia miast można przekształcić w hasła w rodzaju „Zieleń zamiast betonu”, a scenka miała formę telewizyjnej reklamy okularów. Zachęcaliśmy małą grupę (która wcześniej razem nie pracowała), żeby jej członkowie dali się wypowiedzieć każdemu, znajdowali razem pomysły, ufali swoim koncepcjom i robili próby scenek.
Krok 7
Zaprezentujcie swoje scenki. Przedstawcie informacje zwrotną, np. posługując się sformułowaniem: „Przemówiło do mnie to, że…”. Następnie dalej pracujcie nad scenkami tak długo, jak czas pozwala.
Ostatecznie scenka “Zieleń zamiast betonu” okazała się bardzo zabawną reklamą – a europoseł w Parlamencie Europejskim dostał okulary przeciwsłoneczne z kartonu jako próbkę. W ramach informacji zwrotnej usłyszeliśmy, że scenka odzwierciedla krytyczne metody greenwashingu i że śmiech pomógł oglądającym inaczej spojrzeć na poruszany temat.
Wskazówki dla osoby prowadzącej szkolenie
Najlepiej przeprowadzić to ćwiczenie pod koniec procesu artystycznego, kiedy uczestnicy znają już narzędzia performatywne i umieją z nich korzystać, znają się, już razem pracowali i są usatysfakcjonowani swoimi postulatami politycznymi.
Zachęcaj uczestników do podnoszenia głosu i stawania w obronie swoich przekonań i postulatów. Przypomnij im, by wyczuli reakcję na swoje postulaty poprzez ruch innych i zachęć do tworzenia innych grup. Daj im czas na znalezienie własnej formy scenki, przypomnij o narzędziach performatywnych, które już znają. Dobrze, żeby obecnych było co najmniej dwóch facylitatorów, którzy pomogą uczestnikom w pracy w małych grupach.
Zachęć też uczestników, by zaufali swojemu ciału i głosowi w wyrażaniu postulatów i emocjonalnemu poziomowi swoich stwierdzeń. Istotne pytania: dlaczego ten temat jest dla was ważny? Co chcecie powiedzieć na temat swojego postulatu? Co łączy was jako grupę roboczą, umożliwiając skupienie się na tym postulacie?
Alternatywa
Jeśli chcecie pracować w bardziej abstrakcyjny sposób z tańcem, uczestnicy mogą także przekształcić swoje postulaty w krótkie sekwencje ruchu, zamiast je wypowiadać. Następnie skoncentrujcie się na intuicyjnych powiązaniach ruchów, znajdując grupy itd.
Komentarz
Źródło
Christina Rauchbauer brała udział w „Wiener Perspective Meeting“ prowadzonym m.in. przez Mariellę Greil (wiedeńską performerkę), która pokazała jej podobną metodę.
Pełną metodę „DasArts Feedback Method“ wykorzystaną do przedstawiania informacji zwrotnych można znaleźć online:
https://www.atd.ahk.nl/en/theatre-programmes/das-theatre/study-programme/feedback-method-1/
